Staż – dobry początek kariery zawodowej

Dobrej jakości staż może być wstępem do ciekawej pracy zawodowej lub też wskazówką, jaka praca nam się podoba i w jakim kierunku chcielibyśmy się rozwijać. Staże zawodowe nie tylko dają możliwość na zdobycie w cennego doświadczenia, ale również pozwalają nawiązać kontakty i zaprezentować się z dobrej strony swojemu potencjalnemu pracodawcy, co często kończy się nawiązaniem stałego zatrudnienia.

Staże mogą mieć różny charakter (płatne, nieodpłatne), zakres tematyczny i długość trwania oraz być organizowane przez instytucje publiczne lub prywatne. W tej zakładce prezentowane będą informacje o tym, gdzie można szukać miejsc stażowych oraz na co zwracać uwagę przy ich wyborze.

Dobrej jakości staż – czyli jaki?

Na poziomie europejskim zostały opracowane ramy jakości staży – jest to Zalecenie Rady z dnia 10nbsp;marca 2014 r. w sprawie ram jakości staży.

W Zaleceniu Rady wskazano, że wartość stażu jako etapu przejściowego ułatwiającego zatrudnienie jest zależna od jego jakości pod względem treści dydaktycznych i warunków pracy. Wysokiej jakości staże pozwalają lepiej dostosowywać umiejętności do potrzeb rynku pracy oraz zwiększają mobilność pracowników, dzięki ograniczaniu kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa szukające odpowiednich pracowników i przez stażystów szukających pracy.

Dobry staż przede wszystkim nie może zastępować standardowego zatrudnienia, a zwłaszcza nie może mieć charakteru zatrudnienia niskiej jakości – z prostymi czynnościami pomocniczymi. Ważne jest, by takie przekonanie podzielali zarówno pracodawcy oferujący staże, jak i stażyści.

Staż powinien być czasem i miejscem do zdobycia praktycznych i przydatnych umiejętności oraz okazją do wdrożenia się do schematu życia zawodowego, na przykład po okresie edukacji lub dłuższej przerwy w zatrudnieniu.

Cechy dobrego stażu:

• umowa pisemna, która określa cele edukacyjne, warunki pracy i płacy (tj. czy podmiot oferujący staż wypłaci stażyście świadczenie pieniężne lub rekompensatę kosztów), prawa i obowiązki stron, a także okres trwania stażu;
• głównym celem stażu powinno być zdobycie praktycznego doświadczenia i odpowiednich umiejętności, a zadania przydzielone stażyście powinny umożliwiać osiągnięcie tego celu;
• powinien odbywać się pod okiem przydzielonego opiekuna stażu, którzy pokieruje stażystą w trakcie wykonywania zadań oraz będzie monitorować postępy;
• ważne jest ustalenie programu na początku stażu, a także to, by pracodawca zapewnił odpowiednie miejsce pracy;
• cennym uzupełnieniem stażu mogą być dodatkowe szkolenia (oprócz wymaganych przepisami prawa pracy szkoleń z BHP i stanowiskowego – np. szkolenia informatyczne i językowe).
• pracodawcy stwarza szanse na pozyskanie wartościowego pracownika, którego może poznać i sprawdzić w trakcie trwania stażu.

Polskie przepisy

Staże w polskich przepisach uregulowane są Kodeksem pracy (w przypadku stażu realizowanego w formie umowy o pracę) albo Kodeksem cywilnym (umowa zlecenie).

W przypadku staży oferowanych przez urzędy pracy podstawą prawną są przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690 z późn. zm.).

Oferty staży oraz praktyk studenckich zgłoszonych przez pracodawców do urzędów pracy można znaleźć w Centralnej Bazie Ofert Pracy - oferty.praca.gov.pl, która jest dostępna również w formie aplikacji na smartfony (oferty staży są również publikowane na stronach internetowych firm i instytucji publicznych). Można także samemu znaleźć pracodawcę, który zorganizuje staż (szyty na miarę.)

W przypadku chęci skorzystania z oferty urzędów pracy należy spełnić dodatkowe kryteria przewidziane w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy polegające na posiadaniu statusu osoby bezrobotnej (należy być zarejestrowanym w urzędzie pracy jako bezrobotny), a także mieć określony wiek (poniżej 30 roku życia)w przypadku skorzystania ze stażu trwającego do 12 miesięcy (w przypadku pozostałych grup wiekowych jest to okres do 6 miesięcy).

Osobom odbywającym staż w ramach oferty urzędów pracy przysługuje stypendium. W 2022 roku stypendium stażowe wynosi 1565 zł (brutto). Po zakończonym stażu stażysta otrzymuje zaświadczenie o jego odbyciu oraz opinię.

Więcej informacji

• Więcej informacji na temat zasad uczestnictwa w stażach oferowanych przez urzędy pracy można uzyskać na stronie internetowej: Publicznych Służb Zatrudnienia pn. Staże i bony stażowe
• Informacje Ministerstwa Finansów dot. Konkursu na pracę dyplomową
• Informacje Ministerstwa Klimatu i Środowiska dot. VII edycja Programu stażowego "Energia dla Przyszłości"